Bơm bánh răng

Hoàng Ngân Tác giả Hoàng Ngân 19/07/2024 16 phút đọc

Bơm bánh răng là gì? Là loại bơm thủy lực công nghiệp thông dụng nhất trên thị trường hiện nay. Để khai thác và sử dụng hiệu quả loại bơm này thì chắc chắn các bạn cần phải quan tâm đến những thông tin liên quan như: đặc điểm, công suất, nguyên lý hoạt động và cách thức phân loại. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu các kiến thức trong bài viết dưới đây nhé!

Bơm bánh răng là gì? (Bơm nhông- Gear Pump)

Là một loại máy bơm dịch chuyển tích cực. Nó di chuyển chất lỏng bằng cách liên tục bao quanh một thể tích cố định bằng cách sử dụng các bánh răng hoặc bánh răng lồng vào nhau, chuyển nó một cách cơ học bằng cách sử dụng động tác bơm tuần hoàn. Nó cung cấp một dòng chảy không có xung nhịp nhàng tỷ lệ thuận với tốc độ quay của các bánh răng của nó.

Hình ảnh minh họa
Hình ảnh minh họa

Nó còn được gọi với tên khác là bơm nhông, đây là loại bơm phổ biến nhất. Ta có thể bắt gặp thiết bị này trong bất kỳ các hệ thống thủy lực từ lớn đến nhỏ, quy mô từ đơn giản đến phức tạp trong công nghiệp, thủ công nghiệp và các máy móc phục vụ đời sống.

Có 3 loại bơm thủy lực được sử dụng nhiều hiện nay: Bơm nhông, bơm cánh gạt, bơm piston. Tùy vào từng yêu cầu lắp đặt, công suất, lưu lượng mà các bạn có thể lựa chọn để lắp đặt cho bộ nguồn, hệ thống một cách phù hợp nhất.

Chức năng của bơm nhông đó là hút dầu, nhớt hay bất kỳ chất lỏng thủy lực nào từ thùng chứa hay bồn, đẩy chúng đi vào đường ống dẫn để đi đến cung cấp cho các thiết bị của hệ thống như: xi lanh, van dầu, lọc dầu…thực hiện nhiệm vụ công tác.

Tên gọi của nó cũng đã cung cấp cho chúng ta ít nhiều thông tin. Bơm hoạt động nhờ vào các bánh răng bên trong ăn khớp với nhau.

So với hai loại bơm còn lại thì nó phù hợp với lưu chất là hóa chất hơn cả. Bơm có khả năng hút, đẩy các hóa chất có độ nhớt cao, đặc thù như: mật ong, nhớt, dầu DO, dầu FO, HCL, khoáng chất, xăng, mực, sơn…

Cấu tạo máy bơm

Hình ảnh tham khảo
Hình ảnh tham khảo
  • Bánh răng chủ động (Drive Gear)
  • Bánh răng bị động (Slove Gear)
  • Vỏ bơm (Casing)
  • Trục bơm (Shaft)
  • Đường cấp dầu (Discharge Nozzle)
  • Đường thoát dầu (Discharge Nozzle)
  • Phớt (Pump Seal)

Nguyên lý hoạt động 

Trong các loại bơm định vị cực dương thì bơm nhông phổ biến hơn cả. Cấu tạo của nó thông thường sẽ có những bộ phận như: bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ bơm, trục bơm, đường cấp dầu, đường thoát dầu, phớt… Khi cần tăng lưu lượng bơm lên thì người ta chọn những bơm có nhiều bánh răng ăn khớp hơn.

Đặc biệt khi chú ý, khách hàng sẽ thấy trên bánh răng có các rãnh hình dạng chữ V hoặc nón. Rãnh này sẽ giúp vận chuyển dầu.

Máy bơm dầu bánh răng được thiết kế để hoạt động theo một nguyên lý nhất định đó là: Dẫn nén chất lỏng. Quá trình hoạt động của bơm được chia làm 2 phần đó là: Quá trình hút và quá trình đẩy.

Nguyên lý hoạt động 

Trong các loại bơm định vị cực dương thì bơm nhông phổ biến hơn cả. Cấu tạo của bơm nhông thông thường sẽ có những bộ phận như: bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ bơm, trục bơm, đường cấp dầu, đường thoát dầu, phớt… Khi cần tăng lưu lượng bơm lên thì người ta chọn những bơm có nhiều bánh răng ăn khớp hơn.

Đặc biệt khi chú ý, khách hàng sẽ thấy trên bánh răng có các rãnh hình dạng chữ V hoặc nón. Rãnh này sẽ giúp vận chuyển dầu.

Máy bơm dầu bánh răng được thiết kế để hoạt động theo một nguyên lý nhất định đó là: Dẫn nén chất lỏng. Quá trình hoạt động của bơm được chia làm 2 phần đó là: Quá trình hút và quá trình đẩy.

Các bánh răng chủ động, bị động sẽ được kết nối với trục quay của bơm. Khi bơm được đấu nối với động cơ và nguồn điện, trục quay làm bánh răng chủ động quay và kéo theo bánh răng bị động quay.

Tại các rãnh nón hay rãnh V, dầu sẽ được chứa ở đó sẽ được vận chuyển từ buồng hút đến buồng đẩy theo vòng tròn của vỏ bơm. Ở khoang đẩy, sự chênh lệch áp suất sẽ diễn ra và dòng lưu chất sẽ được đẩy ra ngoài đi vào đường ống dẫn. Như vậy là chu kỳ của bơm kết thúc. Tương tự thì các chu trình tiếp theo của bơm sẽ diễn ra cho đến khi bơm ngừng hoạt động.

Dòng lưu lượng bơm của chất lỏng sẽ tính bằng kích thước của buồng bơm, tốc độ số vòng trên phút và dòng chảy ngược.

Thông thường, trong hệ thống thủy lực chúng ta sẽ thường thấy van giảm áp và bơm được lắp cùng nhau. Điều này giúp bảo vệ bơm khi có sự tích tụ áp suất.

Phân loại bơm nhông

Cũng giống như các thiết bị khác, bơm được phân chia thành các loại bơm nhông khác nhau. Việc này sẽ giúp khách hàng có thể thuận lợi lựa chọn một bơm đúng với yêu cầu. Theo sự ăn khớp của các bánh răng thì có:

  • Bánh răng ăn khớp trong
  • Bánh răng ăn khớp ngoài

Đây là hai loại bơm được nhiều người biết đến nhất. Dù là bơm ăn khớp ngoài hay ăn khớp trong thì đều tạo ra một lưu lượng chất lỏng ổn định để đẩy vào đường ống.

Các bạn quan tâm đến sản phẩm về máy bơm hãy liên hệ ngay với chúng tôi để biết thêm chi tiết nhé!

Ưu điểm và nhược điểm của máy bơm

Tuy được đánh giá cao những trong quá trình vận hành liên tục, bơm dầu thủy lực bánh răng có những ưu điểm cần tận dụng và nhược điểm cần phải khắc phục.

Ưu điểm của bơm bánh răng

  • Thiết kế và cấu tạo nhỏ gọn của bơm rất dễ di chuyển, lắp đặt mới hay tháo sửa chữa, bảo trì và bảo dưỡng. Bơm nhông là lựa chọn lý tưởng khi cần bơm các chất lỏng thủy lực có độ nhớt cao. 
  • Bơm cho dòng lưu chất ổn định, độ chính xác cao. Bơm có khả năng chịu được quá tải trong thời gian ngắn. Độ bền cao, ít xảy ra các sự cố hoặc hư hỏng.

Nhược điểm

  • Bơm bánh răng ngoài và trong trong không thể sử dụng để bơm những chất có tính ăn mòn cao hoặc có vật thể rắn lơ lửng trong dòng lưu chất. Sau một thời gian sử dụng thì bơm bị hao mòn đáng kể, tuổi thọ giảm và hiệu suất bơm cũng giảm nên cần phải thay thế hoặc bảo dưỡng đúng định kỳ. Người dùng không thể điều chỉnh được lưu lượng cũng như áp suất bơm khi số vòng quay bơm đã bị cố định.
  • Bơm có thể dùng trong hệ thống áp suất cao tuy nhiên không bền nên nó thường được khuyến cáo dùng hiệu quả nhất trong hệ thống có áp suất thấp và trung bình.
Hình ảnh mô tả
Hình ảnh mô tả

Cách lựa chọn bơm 

Để có thể lựa chọn một loại bơm nhông phù hợp thì khách hàng không thể bỏ qua những thông số liên quan như:

  • Tốc độ làm việc, vòng quay: Tốc độ này phải phù hợp với đặc điểm vận hành của động cơ lai bơm
  • Áp suất tối đa, áp suất tối thiểu, áp suất làm việc: Áp suất phù hợp với áp suất của hệ thống. Nếu không đủ áp hoặc áp quá cao sẽ ảnh hưởng đến các thiết bị khác.
  • Lưu lượng bơm: Lưu lượng bao bao nhiêu lít trên một phút rất quan trọng. Nó phải phù hợp với tốc độ của cơ cấu chấp hành có trong hệ thống: xi lanh dầu, motor dầu
  • Chất liệu bơm: Tùy vào môi trường làm việc có nhiệt độ, áp suất, độ ẩm và tính ăn mòn như thế nào mà lựa chọn chất liệu bơm: thép, hợp kim, nhôm để giảm thiểu ăn mòn, oxi hóa.
  • Loại bơm và hãng sản xuất: Chọn bơm dầu bánh răng ăn khớp ngoài hay khớp trong và các hãng sản xuất uy tín, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Ứng dụng của máy bơm

Trong công nghiệp

  • Dùng để chuyển giao các tầng lớp khác nhau của dầu như: Mỡ, sáp, dầu bôi trơn, dầu nhiên liệu, dầu Diesel…
  • Khi cần một thiết bị có thể vận chuyển các chất độc hại thì lựa chọn bơm nhông là phù hợp nhất vì giá thành rẻ, hiệu suất ổn định kể cả khi bơm với: axit, soda, nhựa, men, chất kết dính…
  • Ngoài ra, bơm còn dùng để bơm bôi trơn công cụ, máy móc, động cơ hoặc dùng để bơm phun nhiên liệu phục vụ cho các nhà máy công nghiệp: Xi măng, cơ khí chế tạo, luyện kim, sản xuất hóa chất, phân bón, sản xuất hóa mỹ phẩm, giấy, chế biến gỗ, sản xuất ô tô- xe cơ giới.

Trong công nghiệp thực phẩm

  • Bơm bánh răng mini hay bơm nhông thường được dùng để bơm: dầu ăn, mỡ, sốt, nước tương, rượu, siro, nước ép trái cây… phục vụ chế biến sản xuất bánh kẹo, sữa, nước giải khát.

Trong lĩnh vực đời sống

  • Bơm nhông còn được dùng nhiều trong các bộ nguồn thủy lực, máy ép, máy kéo, máy nghiền phục vụ cho các tàu thuyền đánh cá, máy ép dầu lạc, máy ép phế liệu…

Ứng dụng của bơm nhông rất đa dạng trong các hệ thống, dây chuyền vận hành bằng chất lỏng thủy lực hay hóa chất.

Trên đây là thông tin mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc, hy vọng sẽ đem đến thông tin hữu ích!

Rất mong các bạn quan tâm và theo dõi tank.vn để cập nhật thông tin mới nhất về bơm bánh răng.

Hoàng Ngân
Tác giả Hoàng Ngân Editor
Chuyên gia hệ thống bồn tank inox, máy bơm inox 3 năm kinh nghiệm!
Bài viết trước Bơm cánh thùy inox

Bơm cánh thùy inox

Bài viết tiếp theo

Bơm hút chân không

Bơm hút chân không

Bài viết liên quan

Thông báo

Bạn cần hỗ trợ?